Circulair ondernemen is de toekomst. In een circulaire economie wordt de waarde  van producten en diensten maximaal behouden en negatieve effecten voorkomen. Heel veel ondernemers in Gelderland zijn volop bezig met het realiseren van circulaire innovaties. Om alle Gelderse ideeën en initiatieven op de kaart te zetten en elkaar te inspireren, organiseert CIRCLES de Gelderse Circulaire Innovatie TOP 20.

Circulaire innovatie gaat niet alleen over producten, maar ook over diensten, projecten of concepten. Alle organisaties die werken aan circulaire innovatie kunnen zich aanmelden. Een jury beoordeelt de inzendingen op mate van circulariteit, mate van samenwerking in de keten, schaalbaarheid en het vernieuwende karakter. De jury bestaat uit Gelders gedeputeerde Christianne van der Wal, Roeland van Delden (CEO Leadax, 1 van de 10 nationaal iconen), Sebastiaan Berendse (WUR) en Geanne van Arkel (MVO manager van het jaar 2018).

Op 3 februari 2021, in de week van de Circulaire Economie, maakt de jury de Top 20 bekend. Via een livestream kan iedereen dan stemmen op zijn of haar favoriete innovatie voor de publieksprijs.

De Gelderse Circulaire Innovatie Top 20 wordt georganiseerd door CIRCLES, in samenwerking met VNO-NCW Midden en Kiemt.

Organisaties kunnen een circulaire innovatie aanmelden tot 15 januari 2021 op www.geldersecirculaireinnovatietop20.nl

Duurzame vis, biogas voor de bouw en screens van textiel afval. Deze drie innovatieve projecten die met hergebruik bijdragen aan de reductie van CO2, ontvangen een bijdrage van ruim 2,8 miljoen uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO).

In deze projecten werken 15 bedrijven en kennisinstellingen samen aan de duurzame economie van de toekomst. Samen met Europa, Rijk en de provincies Overijssel en Gelderland investeren zij ruim 6,2 miljoen in Oost-Nederland.

Duurzame viskweek

In het project ‘Circulair samenwerkingsproject voor duurzame viskweek in Oost Nederland’ worden visresten, van gevangen zeevis, verwerkt tot hoogwaardig visvoer. Hiermee kan in Oost-Nederland langs circulaire en meer duurzame weg forel worden gekweekt. Ook wordt een nieuwe conserveringsmethode en een energieneutraal droogproces ontwikkeld. Dit leidt tot behoud van essentiële vis-voedingsstoffen, besparing van energie en minimale CO2 footprint voor het te ontwikkelen visvoer. De invoer van visvoer en visproducten vanuit onder andere Zuid-Amerika wordt beperkt. Het consortium bestaat uit Twentevis Viskweeksystemen (Azelo), FishPartners (Spakenburg), Dorset (Aalten) Gld en t Smallert (Emst). Zij ontvangen van de EU en de provincies Overijssel en Gelderland een subsidie van € 1.464.273. De totale kosten bedragen € 3.065.086.

Biogas als brandstof voor de bouw

Jaarlijks verbruiken aggregaten, pompen en andere bouwmachines ruim 500 miljoen liter diesel. In het project ‘de Duurzame Brandstofketen’ wordt bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Renkum een pilotomgeving gecreëerd om het gebruik van Biogas op (wisselende) bouwlocaties te testen. De belangrijkste praktische uitdaging zit in de beheersing van de gascondities over de hele leveringsketen. Waterschap Vallei en Veluwe zorgt samen met startup Gashouders voor een vulstation voor biogaslevering aan projecten van bouwbedrijf GMB. Buse Gas ontwikkelt de containers voor biogasopslag en Koninklijke van Twist levert de gasmotor voor een hybride aggregaat op lokaal geproduceerd biogas. De HAN onderzoekt daarbij de milieu-impact van de keten. De 250 vergistingsinstallaties in Nederland kunnen met dit project een grote bijdrage leveren aan de verduurzaming van de bouw. Het consortium bestaat uit Gashouders (Arnhem) Waterschap Vallei & Veluwe (Apeldoorn), GMB (Opheusden), Koninklijke van Twist (Dordrecht), Buse-Group (Arnhem) en HAN University of Applied Sciences (Arnhem). Zij ontvangen een subsidie van de EU en Gelderland van subsidie van € 388.574. De totale kosten bedragen € 864.284.

Rolgordijnen en screens van textielafval

Het project ‘Suremade’ gaat duurzame rolgordijnen en functionele screens ontwikkelen op basis van gerecycled polyester. Dit materiaal wordt verkregen uit rest- en afvalstromen van de textielbranche. De rest- en afvalstromen uit dit proces worden weer gebruikt voor de ontwikkeling van een vloeibare wandbekleding (textuurpleister). Om gebruikt te mogen worden in woningen, kantoren, en scholen moeten de screens en de wandbekleding aan strenge normen voldoen. In het project wordt daar dan ook uitvoerig aandacht aan besteed. Met dit project, worden minder grondstoffen gebruikt en wordt minder CO2 uitgestoten. Het consortium bestaat uit Coulisse (Enter), Verosol (Eibergen), Gaudium (Winterswijk), Stichting Texperium (Haaksbergen) en Gebroeders van der Geest (Enschede). Zij ontvangen van de EU en de provincies Gelderland en Overijssel samen een subsidie van € 942.829. De totale kosten bedragen € 2.145.376.

Het project HYDROVA heeft de 2e prijs toekend gekregen voor de RAAK-Award 2020. De RAAK-Award is een prijs voor het beste praktijkgericht onderzoek die jaarlijks wordt uitgereikt door het regieorgaan SiA (onderdeel NWO).

Onderzoekers van de HAN-lectoraten Duurzame Energie en Automotive Research hebben in dit Hydrova-project laten zien dat de technische ontwikkeling van waterstof-brandstofcelsystemen doorgaans haalbaar is, maar dat deze vaak per toepassing ontwikkeld moet worden. Bovendien zijn de kosten nog te hoog. Daarom ontwikkelde de onderzoekers eigen modulaire systemen en modellen die bijdragen aan een snellere en betaalbare uitrol.

Klik hier voor meer informatie over Hydrova en de RAAK Award.

RAAK Award 2020

Elk jaar reikt Regieorgaan SIA een prijs uit voor het beste praktijkgericht onderzoek: de RAAK-award. Met deze prijs wil Regieorgaan SIA het onderzoek van hogescholen meer bekendheid geven en de kwaliteit ervan verhogen.

Projectleiders van RAAK-onderzoeksprojecten kunnen elk jaar in juli hun project aanmelden voor de prijs. De jury maakt begin september bekend welke 6 projecten zij nomineert voor de award. De jury doet dit aan de hand van deze criteria:

• De relevantie van het onderzoek voor het onderwijs en de praktijk.
• De doorwerking van het onderzoek richting onderwijs en praktijk of onderzoek.
• Hoe innovatief is het onderzoek?

Het projectteam van “Task Force Warmtetransitie” is bezig met het opzetten van een platform voor (lokale) warmtevraagstukken van gemeenten. Om helder te krijgen waar behoefte aan is, ligt er nu een oproep aan de gemeentes om hun warmtevraagstukken te melden.

Afhankelijk van de reacties, zal het Task Force team verschillende webinars organiseren die gerelateerd zijn aan dit onderwerp. Als het gaat om een specifieke vraag zal het team in overleg met de gemeente nader onderzoek verrichten.

Voorbeelden van warmtevraagstukken kunnen vragen zijn zoals:

• Welke rollen kan ik als gemeente innemen en wat zijn de implicaties hiervan?
• Hoe om te gaan met de wet en regelgeving (e.g. Omgevingswet)?
• Technische vragen over innovatieve warmte opwek/bronnen of vormen van exploitatie.
• Het creëren van draagvlak bij bewoners of het opzetten van een interessante businesscase voor grootgebruikers.
• Transitievisie Warmte; hoe verder?

Laat hier weten wat jouw gemeente wil weten over de warmtetransitie.

Voor wie is deze oproep bedoeld?

Deze oproep voor warmtevraagstukken is gericht op gemeenten in de provincies Groningen, Friesland, Drenthe, Flevoland, Overijssel, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg.

Deze vraag wordt ook voorgelegd aan Duitse gemeenten, om zo ook gemeenten over de grenzen heen met elkaar te verbinden.

Wat is Task Force Warmtetransitie?

Het deels door INTERREG gefinancierde project “Task Force Warmtetransitie” heeft tot doel de warmtetransitie in de grensregio verder te versnellen. Dit doen zij o.a. via adviesdiensten, kennissessies en middels warmtevouchers waarmee haalbaarheidsstudies mogelijk worden. Meer informatie over de Task Force Warmtetransitie vind je hier.

Dinsdag ochtend 24 november om stipt 8:00 uur gingen wij weer live met onze Early Morning Talk! Samen met onze gastheer Luc Kikkert gingen wij in gesprek met René Tankink, Dina El Filali, Frankse van Duuren, Caroline Kamerbeek en Sarike van Wette. Het thema was ‘Blik op de toekomst’ waarbij mooie initiatieven en sterke kansen werden getoond. Heb je de uitzending gemist? Kijk hem dan hier terug!

Tijdens de live uitzending werden er ook vragen gesteld. De antwoorden kun je hieronder vinden.

Vragen voor René Tankink van Tauw

Is bermgras geschikt voor biocomposieten?

Ja dat is mogelijk maar het gras moet dan wel goed worden opgewerkt. Ook is er een verschil in toepassing in harsen of in thermoplasten (b.v. wat betreft lengte van de vezels e.d.; beide is al wel gedaan).

Een voorbeeld dat al jarenlang gras (weidegras in dit geval) toepast in biocompensiet  is www.biowert.de

In Nederland wordt met bermgras in biocomposiet gewerkt o.a. binnen het grass2grit project (www.grass2grit.nl)

Wat is het afval dat door het verwerken van bermgras wordt geproduceerd?

Bij de opwerking wordt eventueel zwerf afval verwijderd uit het gras. Eventueel zand komt als schone herbruikbare stroom vrij.

Andere afvalstromen zijn er niet.

Groene Rijders is gestart met een pilot voor duurzame haal- en bezorgservice voor de bedrijven op Industriepark Kleefse Waard (IPKW) in Arnhem. De vestiging van Scalabor aan de overkant van het park wordt het verzamelpunt van alle in- en uitgaande pakketten. Per elektrische bakfiets zorgt Groene Rijders vervolgens voor de verspreiding ervan. Het is de bedoeling dat deze aanpak op steeds meer plekken in Arnhem wordt toegepast, om uiteindelijk de pakketbezorging in de hele stad duurzaam en efficiënt in te richten.

Samen met Scalabor en Postmasters werkt Groene Rijders aan het reduceren van CO2-uitstoot en verkeerscongestie in Arnhem. De nieuwe breng- en bezorgservice op IPKW past in deze doelstelling. Post en pakketten bestemd voor bedrijven op IPKW worden voortaan verzameld en gesorteerd bij Scalabor en dagelijks op een vast tijdstip afgeleverd bij de bedrijven op het park. Uitgaande post en pakketten worden in dezelfde ronde opgehaald voor verzending, die binnen Arnhem plaatsvindt door Groene Rijders en buiten Arnhem door Postmasters.

Kennis en ervaring opdoen

Provincie Gelderland ondersteunt initiatieven rond duurzame logistiek en helpt deze versneld te ontwikkelen en uit te rollen. Ook dit project van Groene Rijders wordt tijdens de opstartfase gesubsidieerd door de provincie. Met het beschikbare budget wordt kennis opgedaan over de gerealiseerde CO2-reductie, de ervaringen van verzendende en ontvangende partijen en hoe duurzame, gebundelde logistiek op commerciële basis kan worden geëxploiteerd. Hiervoor wordt samengewerkt met het KennisDC Logistiek Gelderland van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN).

Over de initiatiefnemers

Groene Rijders is een CO2-neutrale logistieke dienstverlener voor de (binnen)stad, die zorgt voor fijnmazige en klantvriendelijke bezorging van goederen (food & non-food), met name in en rond Arnhem. Voor goederen die de stad in of uit moeten is net buiten het centrum een hub ingericht. Scalabor is het arbeidsontwikkelbedrijf voor Midden-Gelderland en begeleidt mensen die dat nodig hebben naar passend en zo regulier mogelijk werk. Logistieke dienstverlening is hierbij een belangrijke activiteit. Groene Rijders en Scalabor willen de komende jaren verder bouwen aan duurzame en gebundelde logistiek.

Het prijswinnende Industriepark Kleefse Waard (IPKW) is een bedrijventerrein dat duurzame en energie-gerelateerde bedrijven huisvest, faciliteert en met elkaar verbindt. Samen met de overheid, het onderwijs en het bedrijfsleven werken zij aan de cleantech campus van de toekomst. Dit initiatief rond duurzame logistiek past binnen deze ambitie.