Vandaag heeft Nedstack te horen gekregen dat hun aanvraag voor financiering om te starten met de bouw van een Fuel Cell Giga Factory (FCGF) gehonoreerd is door zowel de Europese Commissie als de Nederlandse overheid. Daarmee is het startschot gegeven voor een uniek en groots project binnen de Europese Unie om waterstofbrandstofcellen op een geautomatiseerde manier te produceren in hoge volumes. De fabriek zal een plek krijgen op duurzaam Industriepark Kleefse Waard (IPKW) in Arnhem. De verwachting is dat eind 2023 met de bouw en installatiewerkzaamheden gestart kan worden en dat de fabriek gefaseerd in gebruik genomen wordt om eind 2026 op volle kracht te draaien.

Nedstack en de groeiende vraag naar waterstofbrandstofcellen

Nedstack, opgericht in 1999, is een spin-out van AkzoNobel en ontwikkelt en produceert brandstofceloplossingen voor toepassingen met een hoog vermogen, zoals de scheepvaart, industrie en grootschalige ‘off-grid’ toepassingen, zoals evenementen. Ook nu al bouwt Nedstack brandstofcellen op IPKW, maar daar komt dus een gigantisch productiesysteem bij, dat vijf miljoen cellen per jaar moet gaan produceren. Hiermee wordt productie met een jaarlijkse output op Gigawatt-vermogen mogelijk, en dat is uniek in Europa! Nedstack wordt hiermee een belangrijke Europese speler in de explosief groeiende vraag naar energie uit waterstof om aan de klimaatopgave te voldoen. Tel daar de recente urgentie om onafhankelijk te worden van Russisch gas bij op, en je hebt de reden te pakken dat Europa en Nederland dit project steunen.

Rol Europese Commissie en Nederlandse overheid

Dat is een complex verhaal. Waar het kortgezegd op neerkomt is dat Europa er veel aan gelegen is om de innovatiekracht en werkgelegenheid op waterstofgebied in Europa te behouden, en niet te verliezen aan andere delen van de wereld, zoals dit wel bij andere transities is gebeurd. Nedstack heeft hierop ingespeeld en een aanvraag voor financiering ingediend onder het IPCEI-programma; Important Projects Common European Interest van de Europese Commissie. De IPCEI biedt bedrijven de mogelijkheid op financiële steun van hun eigen overheid voor doorbraakprojecten die bijdragen aan het concurrentievermogen van Europa. Conform afspraken binnen de EU mogen lidstaten namelijk niet zomaar staatsteun verlenen aan dergelijke grote projecten. Hiertoe moet de Europese Commissie eerst toestemming verlenen aan, in dit geval, de Nederlandse overheid om de bouw van de FCGF te financieren. Die toestemming is nu verleend en dat is uniek: Dit is voor waterstof het eerste IPCEI-project binnen Europa, en bovendien het eerste IPCEI project waar Nederland aan deelneemt. Ook de toezegging van de Nederlandse overheid voor 21,7 miljoen euro aan financiële steun is bevestigd.

De kracht van het netwerk van Kiemt

Dat Nedstack, partner van Kiemt, een succesvolle aanvraag heeft kunnen indienen, komt mede door de kracht van het netwerk van Kiemt. Kiemt heeft vanuit haar rol als netwerkorganisatie voor het versnellen van de energietransitie in Oost Nederland bijgedragen aan de IPCEI-aanvraag. Kiemt heeft geholpen het regelen van financiële ondersteuning, het integreren van regionale ecosysteem door mee te schrijven aan de aanvraag en ondersteuning van partners op te halen die bij de aanvraag moeten worden meegestuurd, wil die kans maken. Partijen die tot nu toe al een rol hebben gespeeld zijn o.a. IPKW, Provincie Gelderland, Gemeente Arnhem, OostNL, HAN, TNO, Economic Board, NWBA, TKI Nieuw Gas en Connectr.

Roel van de Pas, Vice President Strategy & Industrialization van Nedstack: “Kiemt heeft deelgenomen in het redactieteam van onze inschrijving op de IPCEI regeling. Naast een relevante redactionele bijdrage heeft Kiemt ook bijgedragen aan het vergroten van draagvlak voor ons project, coördinatie met stakeholders en heeft zij gezocht naar mogelijkheden om zoveel mogelijk spelers in ons ecosysteem aan te laten sluiten en onderdeel te maken van ons project.”

Rol voor Shared Facilities en Energy Demo Field van Connectr

De IPCEI toekenning betekent bovendien dat Nedstack een shared facility kan bieden voor de doorontwikkeling van fuel cell technologie van andere bedrijven. Het opzetten en versterken van shared facilities is het brandpunt van de activiteiten van Connectr om versnelling van energietechnologie te creëren. Connectr, een samenwerking tussen IPKW, de HAN, OostNL en Kiemt, zal Nedstack daarom verder ondersteunen bij het ontwikkelen en exploiteren van deze shared facility. Je kunt hierover meer lezen in dit artikel van Connectr.