GPX, écht groene stroom uit je stopcontact
Op zijn laatste werkdag bij de Keuring van Elektrotechnische Materialen Arnhem, oftewel het internationaal bekende adviesbureau KEMA, kreeg in 1999 Egbert Bouwhuis een groen stopcontactje mee als ‘prototype’. Een beter afscheidscadeau kon hij zich niet wensen want Egbert zet zich sinds jaar en dag in voor écht groene stroom uit dat grijze stopcontact thuis.
KEMA richtte zich als internationaal adviesbureau op de internationale handel in stroom. Stroom is een abstract product, het is niet tastbaar. Hoe onderscheid je nu stroom, opgewekt door duurzame energiebronnen als zonnepanelen of windmolens, van grijze energie?
Leveranciers kopen certificaten die garant staan voor de afkomst van energie. Certificaten van groene energie vormen een garantie dat deze energie daadwerkelijk door die ene windmolen is opgewekt. Het aantal groene certificaten dat de leveranciers inkopen, komt overeen met de hoeveelheid energie die ze leveren aan het netwerk waaruit de energie komt die wij in ons huishouden gebruiken. Zo kiest de eindgebruiker momenteel voor groene stroom. Een mooi systeem maar door de grijze energie die tevens aan het energienetwerk wordt toegevoegd, is de stroom uit het stopcontact van de consument niet écht groen.
Samen met Hugo Schönbeck maakte Egbert Bouwhuis een ‘GPX-tussenstekker’ waarmee de twee techneuten zich niet richten op de grote leveranciers en de certificaten maar op de eindgebruiker: de consument. Zo zorgden ze ervoor dat de elektriciteit uit het stopcontact daadwerkelijk groen is. Met de tussenstekker koppelt GPX digitaal het opwekken van energie aan het gebruik ervan. Een technische uitdaging in ons energievoorzieningssysteem dat is ingericht op een neutraal netwerk waar alle leveranciers aan leveren en alle particulieren en bedrijven op aangesloten zijn. De toepassing van GPX is het best uit te leggen aan de hand van een pre-pilot waar de mannen op dit moment mee bezig zijn.
In de Arnhemse wijk het Spijkerkwartier leveren de zonnepanelen van Wijkcentrum De Lommerd maximaal 35 kilowatt. Iets verderop in het Spijkerkwartier vind je DAZO, een broedplaats waar mooie initiatieven ontstaan zoals Spijkerzwam: op oud koffiedik planten de ondernemers oesterzwammen waar je heerlijke gerechten mee kan maken. De energie die Spijkerzwam hiervoor nodig heeft, halen ze met behulp van GPX uit de zonnepanelen van De Lommerd. Via een slimme meter wordt de data hiervan in beeld gebracht. Op een display zie je precies hoe het met de stroomopwekking zit en hoeveel gebruik daar tegenover staat. Middels een app kan je de display overal bekijken. Ondanks dat de stroomopwekker aan het algemene netwerk levert, zorgt de slimme meter ervoor dat de opgewekte energie door De Lommerd gelijk is aan wat DAZO gebruikt. GPX maakt de technische koppeling met de eindgebruiker in plaats van certificaten van De Lommerd te kopen en die op de grote hoop te gooien. De directe digitale koppeling is gelegd.
Nu fluctueert de opwekking van groene energie behoorlijk waardoor de productie niet gelijk loopt aan het gebruik. Dankzij de directe koppeling is de eindgebruiker, DAZO in dit geval, zich zeer bewust van haar eigen gebruik en van de oorsprong van energie. Daarnaast werkt GPX samen met Kiemt die het bedrijf koppelde aan bedrijven als Elestor en Dr. Ten; ontwikkelaars van duurzame batterijen die groene energie kunnen opslaan.
Kortom: een mooie, concrete oplossing die de energietransitie een stuk verder kan brengen. Binnen het Kiemt netwerk zetten GPX, Elestor, Dr. Ten, Saxion Hogeschool, Hogeschool Zuyd en twee Duitse partners uit Essen en München Gladbach samen met 23 andere Duitse en Nederlandse MKB’ers, kennisinstellingen en onderzoekinstellingen zich in om die energietransitie te versnellen. Dit doen ze binnen het Cleantech Energy Crossing project. Naast het versnellen van de energietransitie middels productinnovaties zoals hierboven beschreven, werken zij aan de kennistransfer van kennisinstellingen naar het MKB en aan de kennisdeling tussen de twee landen.
Net als GPX zijn Elestor en Dr. Ten met veelbelovende pilots bezig. Zo kan Elestor zijn waterstofbromide batterijsystemen aan het net koppelen en aansturen via een IT systeem, dat als Energy Management Systeem functioneert. Dr. Ten test op twee locaties (Wijk van morgen in Heerlen en de 24 earthships van Aardehuizen in Olst) de werking van de door hen ontwikkelde zeezout-batterij.
Binnen de samenwerking van Clean Tech Energy Crossing brengt Kiemt al die innovaties samen. Op naar écht groene stroom uit dat stopcontact!