Genomineerden Jan Terlouw Innovatieprijs 2022 bekend

Uit 27 unieke aanmeldingen heeft een expertcommissie acht baanbrekende innovaties geselecteerd voor de Jan Terlouw Innovatieprijs 2022.

Innovaties die een duurzame impact maken op de maatschappij, zijn belangrijker dan ooit tevoren. Dit jaar wordt alweer voor de 12de keer op rij tijdens het festival The Future of Us – changing our ways de eervolle Jan Terlouw Innovatieprijs uitgereikt.

Hoofdprijs

De drie genomineerde innovaties voor de hoofdprijs 2022 zijn: H2Trac BV met de Elektrische trekker E-OX, Callic BV met de Aquathermie Skid en HyMatters met de Waterstoftrailer. Alle innovaties leveren een uitermate belangrijke bijdrage aan de energietransitie en/of circulaire economie, richten zich op een globale markt en stimuleren duurzaam gedrag en bewustwording.  

Ambitieprijs

De vijf genomineerde innovaties voor de ambitieprijs 2022 zijn Zenon Energy met de Zenon Titan – Titanaan batterij, Pureps BV met de Circulair maken EPS (piepschuim), Qconcepts Design & Engineering BV met de Zero Emission Shipping, Omlab met de BuildMatterial en NoPalm Ingredients met Microbiele olie uit reststromen als vervanger van palmolie. De ambitieprijs is bedoeld als aanmoediging, gericht op start-ups en kleine bedrijven die werken aan de ontwikkeling van duurzame innovaties, maar die nog in een vroege fase van ontwikkeling zitten.

Duurzame Award

Voor de Jan Terlouw Innovatieprijs gelden verschillende criteria. Zo moet het gaan om een tastbare innovatie op het gebied van energietransitie en/of circulaire economie. Naast het prijzengeld, de geboden ondersteuning en media aandacht heeft de te winnen award ook een fysieke vorm. Voor deze circulaire award is volledig gebruik gemaakt van reststoffen en materialen uit hernieuwbare bronnen. Naast resthout is ook gerecycled plastic van Kiemt partner Save Plastics en op hennepvezel gebaseerd materiaal van Biopanel gebruikt.  

Jury

De juryleden voor dit jaar zijn Harry Webers als voorzitter, Martijn Bongaerts van Alliander, Erik Klaassen van Contour Advanced Systems, Erik van der Veer van Dutch Boosting Group en Maria Fennis van HyET Hydrogen.

EnerPRO: de rotatieturbine van Dochteren IA in samenwerking met Mechatronik-Institut Bocholt

Bij EnerPRO staat samenwerking in de ontwikkeling van energie technologieΓ«n centraal. EnerPRO loopt tot 31 augustus en het laatste project dat vanuit deze internationale samenwerking, subsidie heeft ontvangen is Dochteren IA. Zij werken samen met hun Duitse partner Mechatronik-Institut Bocholt van de WestfΓ€lische Hochschule aan een rotatieturbine.

Het project

Deze turbine is gebaseerd op het visvriendelijke en beproefde vortex turbine ontwerp en wekt elektriciteit op uit langzaam stromend water met laag verval. Doorontwikkeling van dit project richt zich erop om ook met grote verschillen in watertoevoer kosten-efficiΓ«nt een hoge energieopbrengst per jaar te realiseren.

Er zijn verschillende kernvragen opgesteld en er is onderzoek gedaan. Het resultaat is een 0-serie ontwerp voor de geplande pilot in Lochem en ruwe schatting van de verwachte jaaropbrengst op basis van de gegeven stromingsdata. Na de pilot zijn een demonstratie in Eefde en twee uitrol-projecten in Voorst en De Pol gepland.

Afhankelijk van het wateraanbod en het benodigde vermogen kunnen 1 of meerdere generatoren ingeschakeld worden en/of meerdere turbines parallel geplaatst worden. Hierdoor is de installatie compacter en tegelijkertijd kan optimale efficiΓ«ntie gedraaid worden. Dat betekent dat de installatie ook gebruik kan worden op kleine locatie met grote debietverschillen en kan er bovendien meer elektriciteit worden opgewekt.

Een ruwe schets van de rotatieturbine en het modulaire concept.
Een ruwe schets van de rotatieturbine en het modulaire concept.

En verder?

De 0-serie wordt verder tot in de details uitgewerkt, zowel technisch als financieel. Hier wordt vervolgens een model van gemaakt. En dit wordt uiteindelijk gebruikt in de pilot om de theoretisch bepaalde aspecten te verifiΓ«ren.

CO2 besparing

De geschatte koolstofintensiteit van de Europese elektriciteitssector (inclusief non EU) bedraagt ongeveer 300 gram CO2/kWh in 2020. Hoewel dit een grove schatting is, zullen de 4 geplande projecten met totaal zo’n 400 kW geΓ―nstalleerd (zoals gepland op een tweetal locaties) bij 2500 draaiuren ongeveer een reductie van 300 ton CO2 emissie kunnen betekenen. De CO2 belasting van de bouw en verwijdering van een waterkrachtcentrale zijn hierin niet opgenomen. Deze worden echter zeer laag geacht wanneer de gehele levenscyclus in beschouwing wordt genomen, en bedragen een fractie van de CO2 footprint van de bouw en ontmanteling van windturbines. 

Grensoverschrijdende samenwerking

De grensoverschrijdende samenwerking staat bij EnerPRO centraal. In dit project is samengewerkt met het Duitse Mechatronik Institut Bocholt van WestfΓ€lische Hochschule. De ontwikkeling van het elektromechanische deel van de turbine vereist specifieke kennis en ervaring op het gebied van aandrijflijnen, transmissiesystemen, generatoren en controle units waar Duitsland een comparatief voordeel in heeft. De ontwikkeling van het civieltechnische deel en de turbine wordt verricht door Nederlandse partijen. De samenwerking zal partijen in staat stellen bij te dragen aan de ontwikkeling van een goed eindproduct, en tevens bij uitrol ervan als toeleverancier van kennis of producten op te treden.

Daarnaast heeft Dochteren IA met het Mechatronik Institut Bocholt al langer overleg over de rotatieturbine. Door de samenwerking zal een grotere markt binnen bereik komen. Zowel in het Nederlandse als het Duitse deel van het EnerPRO kerngebied bevinden zich een groot aantal rivieren en beken met langzaam stromend water en een (zeer) laag verval waar de rotatie turbine goed kan worden ingezet om elektriciteit op te wekken. Door de ontwikkeling van een beter lokaal inpasbaar modulair ontwerp met een lagere Levelised Cost of Electricity zal op tal van deze locatie uitrol binnen bereik komen. De meeste waterstromen in Nordrhein-Westfalen staan bovendien in directe verbinding met de Rijn, de Maas en de IJssel in Nederland. Uitrol van de rotatieturbine zal van invloed zijn op het waterbeheer, en grensoverschrijdend waterbeheer en kennisuitwisseling kunnen bevorderen.

Enerpro logo

Kiemt ambassadeur Twence en Koninklijke Grolsch realiseren warmteleiding onder de A35

Het doel van deze megaklus is duurzame warmte slim inzetten om zo grotendeels van het aardgas af te kunnen. Dit project, waarbij twee keer een leiding van 500 meter onder de A35 is doorgetrokken, wordt eind december 2022 opgeleverd. Via de warmteleiding kan straks warmte geleverd worden aan Koninklijke Grolsch. De leiding loopt ondergronds vanaf de Warmtekrachtcentrale Ennatuurlijk over industrieterrein de Marssteden in Enschede. Daarin zit nog wel een obstakel: de A35. En daar moest de leiding dus onderdoor.

Een grote operatie, want er vond twee keer een boring en twee keer een intrekoperatie plaats voor een aanvoer- Γ©n een afvoerleiding. Het doel? Warm water heen, afgekoeld water retour om weer op te kunnen warmen. EΓ©n leiding van vijfhonderd meter is, onder begeleiding van 4 kranen, richting Grolsch getrokken. Op dertig meter diepte. Je kunt je voorstellen dat dit een speciale operatie is. Na meer dan een week boorwerkzaamheden, verdwijnt vijfhonderd meter leiding in ongeveer vier uur tijd voorgoed onder de grond.

Reductie 72% COβ‚‚-emissie

Met de warmteleiding kan Koninklijke Grolsch vanaf eind 2022 haar COβ‚‚-emissie met 72% reduceren: zo’n 5.500 ton per jaar. Dat is vergelijkbaar met het gasverbruik van 1.800 huishoudens. Twee derde van de warmtevraag van Koninklijke Grolsch wordt dan ingevuld met warmte van Twence.

Andrei Haret, managing director Koninklijke Grolsch: β€œHet is onze ambitie om in 2025 volledig CO2-neutraal te zijn met onze brouwerij. De samenwerking met Twence stelt ons in staat om grotendeels over te schakelen van fossiele energie naar duurzame energie. Hiermee zetten wij niet alleen een grote stap richting onze eigen ambities, maar hopen wij ook andere bedrijven te motiveren om voor duurzame oplossingen te kiezen.”

Marc Kapteijn, directeur Twence: β€œTwence wil hiermee het stedelijk gebied verduurzamen. Hoe eerder we met alle mogelijke energiebronnen van het gas af zijn, hoe beter voor de regio. Wij hebben duurzame warmte beschikbaar voor meer dan 100.000 woningen. Nu is de tijd om die in te gaan zetten en het verschil te maken.”

Op de hoogte blijven van circulaire economie en energietransitie

Je aanmelding kan niet worden bewaard, probeer het nogmaals.
Bedankt voor je aanmeldig
* verplicht veld